คำถามที่พบบ่อย - ยาลูกแปลกแม่

 

ยาลูกแปลกแม่ ขนาด ๓๐ เม็ด

• ยาลูกแปลกแม่มีวิธีรับประทานอย่างไร

ยาลูกแปลกแม่เป็นยาที่ปรับสมดุลในร่างกาย แต่ละท่านจึงต้องการยาในปริมาณที่แตกต่างกัน การรับประทานที่ถูกต้อง ผู้รับประทานต้องหาปริมาณของยาที่เหมาะสม ที่ขนาดรับประทาน ๐.๕ - ๒ เม็ดโดยสังเกตว่า ถ้ารับประทานจำนวนเท่าใดแล้วทำให้หลับสนิทได้ถึงเช้า นั่นคือปริมาณยาที่เหมาะสม โดยให้เริ่มที่ ๐.๕ เม็ด หากคืนแรกไม่เห็นผล คืนต่อไปให้เพิ่มคืนละ ๐.๕ เม็ด โดยรับประทานได้เต็มที่คือครั้งละ ๒ เม็ด เมื่อรับประทานยาครบ ๑ เดือน ให้หยุดยา เพราะอาจเข้าสู่สมดุลแล้ว และไม่ต้องรับประทานยาอีก จนกว่าจะมีอาการอีกครั้ง

การรับประทานควรเคี้ยวกลืน แล้วดื่มน้ำตามเล็กน้อย เพื่อให้ยาแตกตัวและแล่นได้เร็วขึ้น หลังจากนั้นให้แปรงฟันและเข้านอนทันที

• ผู้ชายสามารถทานยาลูกแปลกแม่ได้หรือไม่

รับประทานได้ทั้งชาย-หญิง

• เหตุใดยาลูกแปลกแม่จึงแนะนำให้ผู้รับประทานมีอายุ ๕๐ ปีขึ้นไป

เนื่องจากเป็นยาอายุวัฒนะ และเป็นยาฤทธิ์ร้อน ผู้ที่มีอายุต่ำกว่า ๕๐​ ปี อาจมีอาการร้อนใน หรือไม่สมดุลอื่นๆ เนื่องจากร้อนเกินไป

• ใครบ้างที่ไม่เหมาะกับยาลูกแปลกแม่

ผู้มีอายุไม่ถึง ๕๐ ปี และผู้มีความดันโลหิตสูง เนื่องจากเป็นยาร้อน

• ยาลูกแปลกแม่ทำให้เจริญอาหารและน้ำหนักขึ้นหรือไม่

ไม่ทำให้เจริญอาหาร หรือเพิ่มน้ำหนัก ในบางท่านช่วยให้เผาผลาญดีขึ้น และขับถ่ายดีขึ้น

• มะตูมนิ่ม คืออะไร

มะตูมนิ่มเป็นไม้ยืนต้น จัดเป็นมะตูมพันธุ์หนึ่งซึ่งต่างจากมะตูมธรรมดา เหตุที่เรียกว่ามะตูมนิ่ม เนื่องจากเปลือกผลบาง เมื่อสุกจึงนิ่ม กดให้ยุบได้ ส่วนมะตูมธรรมดา เปลือกผลหนา และแข็งมาก แม้สุกก็ยังแข็ง

มะตูมนิ่มเป็นเครื่องยาหายาก มีสรรพคุณขับลมในลำไส้ ช่วยให้เจริญอาหาร และนอนหลับ การที่มีฤทธิ์ร้อน จึงเหมาะกับการเป็นเครื่องยาสำหรับยาอายุวัฒนะ ซึ่งเป็นยาของผู้สูงวัย หนึ่งในยาอายุวัฒนะที่เข้ามะตูมนิ่ม คือ ยาลูกแปลกแม่

ที่มา: หนังสือประมวลสรรพคุณยาไทย (ภาคสาม) ว่าด้วย พฤกษชาติ วัตถุธาตุ และสัตว์วัตถุนานาชนิด ของสมาคม ร.ร.แพทย์แผนโบราณ สำนักวัดพระเชตุพนฯ

มะตูมนิ่ม

• กล้วยน้ำไทย คืออะไร

กล้วยน้ำไทยเป็นกล้วยพื้นถิ่นซึ่งเป็นที่รู้จักกันดีในแวดวงแพทย์แผนไทย ปัจจุบัน กล้วยน้ำไทยกลายเป็นของหายาก เหลือเพียงชื่อสี่แยกกล้วยน้ำไท ซึ่งมีผู้กล่าวว่าเคยเป็นบริเวณที่มีกล้วยน้ำไทยอยู่มากในอดีต และเรามักรู้จักกันแต่กล้วยน้ำว้า ซึ่งเดิมเรียกกันว่า กล้วยน้ำละว้า

กล้วยน้ำไทยมีรสหวาน เปลือกหนา ขนาดอยู่ระหว่างกล้วยน้ำว้าและกล้วยหักมุก นอกจากจะใช้เป็นอาหารแล้วยังจัดเป็นเครื่องยาที่มีสรรพคุณมาก ดังปรากฏในหนังสือ ประมวลสรรพคุณยาไทย (ภาคหนึ่ง) ของสมาคม ร.ร.แพทย์แผนโบราณ สำนักวัดพระเชตุพนฯ กล่าวว่า
“...ปรุงเป็นยาเจริญอายุ ให้เอาเนื้อผลกล้วยน้ำไทยสุกเท่าอายุของผู้ที่จะรับประทานเรียงใส่โหลหรือขวด แล้วเอาน้ำผึ้งป่า (ผึ้งรวง ผึ้งหลวง) เทใส่ให้ท่วมผลกล้วย ปิดผนึกฝาโหลหรือขวดอย่าให้อากาศเข้าได้ นำไปไว้ที่หน้าพระประธานในโบสถ์ ตั้งแต่วันเข้าพรรษาจนถึงวันออกพรรษา แล้วเอามารับประทานวันละ ๑ ผลจนหมด ร่างกายจะแข็งแรงอายุยืนวิเศษนัก...”

นอกจากใช้เป็นเครื่องยาแล้ว แพทย์แผนไทยในสมัยโบราณยังใช้กล้วยน้ำไทยในการประกอบพิธีกรรมต่างๆ ของแพทย์ อาทิ พิธีบวงสรวง ขวัญเข้า ไหว้ครู จึงนับได้ว่าเป็น กล้วยพิธี อีกด้วย

ที่มา: หนังสือประมวลสรรพคุณยาไทย (ภาคหนึ่ง) ว่าด้วย พฤกษชาติ วัตถุธาตุ และสัตว์วัตถุนานาชนิด ของสมาคม ร.ร.แพทย์แผนโบราณ สำนักวัดพระเชตุพนฯ

กล้วยน้ำไทย

 

• เหตุใดจึงใช้พริกไทยดำในการปรุงยาลูกแปลกแม่

ตามตำรับยาลูกแปลกแม่ระบุไว้เช่นนั้น พริกไทยดำคือ พริกไทยที่ยังไม่ได้เอาเปลือกออก มีสรรพคุณช่วยการไหลเวียนโลหิต มีฤทธิ์ร้อน

ที่มา: หนังสือประมวลสรรพคุณยาไทย (ภาคสอง) ว่าด้วย พฤกษชาติ วัตถุธาตุ และสัตว์วัตถุนานาชนิด ของสมาคม ร.ร.แพทย์แผนโบราณ สำนักวัดพระเชตุพนฯ

• น้ำผึ้งมีสรรพคุณอย่างไร

บำรุงธาตุ แก้อกแห้ง ใจแห้ง บำรุงกำลัง แก้สะอึก แก้ไข้ตรีโทษ เป็นยาอายุวัฒนะ

ที่มา: หนังสือประมวลสรรพคุณยาไทย (ภาคสอง) ว่าด้วย พฤกษชาติ วัตถุธาตุ และสัตว์วัตถุนานาชนิด ของสมาคม ร.ร.แพทย์แผนโบราณ สำนักวัดพระเชตุพนฯ

 

หมายเหตุ: ยาลูกแปลกแม่ของผู้ปรุงแต่ละท่าน อาจมีเครื่องยาในตำรับ รูปแบบ วิธีรับประทานตลอดจนสรรพคุณแตกต่างกัน ในที่นี้กล่าวถึงเฉพาะตำรับของหมอหวาน ซึ่งปรุงตามตำรับโบราณในพระนิพนธ์ของสมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาปวเรศวริยาลงกรณ์