ยาหอมอินทจักร์ - ยาหอมแก้ลมกองหยาบ

ลมกองหยาบ เป็นลมที่แล่นในช่องใหญ่ๆ ในร่างกาย เช่น ลมในทางเดินอาหาร ลมในเส้น อาการที่เกิดจากความผิดปกติของลมกองหยาบได้แก่ อาการคลื่นเหียนอาเจียน อาหารไม่ย่อย ท้องอืดเฟ้อ จุกเสียด บางครั้งเป็นมาก อาจทำให้รู้สึกหายใจไม่อิ่ม หรือหายใจไม่เต็มปอด กระทบหัวใจ ทำให้ใจสั่น หากอาการมากจนทำให้ลมดันขึ้นเบื้องสูง อาจเกิดอาการวิงเวียน เป็นลมได้

ยาหอมที่แก้ลมกองหยาบซึ่งเป็นที่รู้จักและใช้กันมานาน คือ ยาหอมอินทจักร์ ปรากฏชื่อในตำรายาสภาอุณาโลมแดง ซึ่งรวบรวมตำรับยาไทยที่ใช้ปรุงเพื่อส่งไปช่วยรักษาทหารและราษฎรที่ร่วมรบในสงครามระหว่างไทยและฝรั่งเศส กรณีพิพาทดินแดนฝั่งซ้ายแม่น้ำโขง ร.ศ.๑๑๒ และในหนังสือ “แพทย์ตำบล” ของ พระยาแพทยพงศาวิสุทธาธิบดี (สุ่น สุนทรเวช) ซึ่งเป็นหนังสืออ้างอิงของแพทย์ที่ไปประจำรักษาผู้ป่วยตามหัวเมืองใหญ่ ๆ ในสมัยรัชกาลที่ ๖

ในอดีต ยาหอมอินทจักร์ เป็นหนึ่งในยาหอมที่ขายดีที่บ้านหมอหวาน มีทั้งแบบยาเม็ดปิดทอง หรือแบบน้ำ รับประทานได้ทันที ต่อมาเมื่อทางการบรรจุยาหอมอินทจักร์ไว้ในบัญชียาหลักแห่งชาติ แต่เนื่องจากตำรับยามีความแตกต่างกันบางส่วน ยาหอมอินทจักร์ของบ้านหมอหวาน จึงเปลี่ยนชื่อเป็น “ยาหอมประจักร์” และยังคงปรุงจำหน่ายมาจนทุกวันนี้

ปัจจุบัน บ้านหมอหวาน ได้ปรุงยาหอมอินทจักร์ชนิดผง ออกวางจำหน่าย โดยปรุงตามตำรับจากบัญชียาหลักแห่งชาติ เพื่อเป็นทางเลือกให้กับผู้นิยมรับประทานยาหอมแบบผง ชงกับน้ำร้อน ด้วยเหตุที่ในตำรับไม่มีเครื่องยาที่เป็นของหายาก จึงมีราคาย่อมเยากว่ายาหอมประจักร์ อันเป็นอินทจักร์ตำรับโบราณ